روش اجرائی استقرار PRP

هدف از این روش اجرایی بیان نحوه ایجاد، استقرار و حفظ برنامه های پیش نیازی در سازمان به منظور:

کنترل احتمال ایجاد مخاطرات ایمنی غذا در محصول از طریق محیط کار

کنترل آلودگی بیولوژیکی، شیمیایی و فیزیکی محصول یا محصولات، شامل تقاطع آلودگی بین محصولات

کنترل سطوح مخاطره ایمنی غذا در محصول و محیط فرآوری محصول

دامنه کاربرد

کلیه محیط های فرآوری محصول که آلودگی آنها روی محصولات تاثیر گذار بوده و باعث ایجاد مخاطرات (آلودگیهای فیزیکی، شیمیایی وبیولوژیکی محصول و آلودگی های متقاطع بین محصولات) در سازمان میشود را در بر میگیرد.

مخاطره ایمنی غذا

عناصر بیولوژیکی،شیمیایی و یا فیزیکی در غذا و یا حالتی در غذا که بصورت بالقوه برای سلامت مصرف کننده مضر باشد.

برنامه های پیش نیازی PRP

شرایط پایه ای و فعالیتهای (مرتبط با ایمنی مواد غذایی) مورد نیاز برای حفظ محیط بهداشتی در طول زنجیره مواد غذایی که مناسب برای تولید، جابجایی و ارائه محصولات نهایی ایمن و مواد غذایی ایمن جهت مصرف انسان باشند.

PRP  عملیاتی

PRP شناسایی شده بوسیله تجزیه و تحلیل مخاطره برای کنترل احتمال ایجاد مخاطرات ایمنی غذا و یا آلودگی یا ازدیاد مخاطرات ایمنی غذا در محصول و یا محیط فرآوری

پایش

اجرای یک ترتیب طرح ریزی شده از مشاهدات و اندازه گیریها برای ارزیابی اینکه آیا اقدامات کنترلی مطابق انتظار میباشند یا خیر

زنجیره مواد غذایی

توالی مراحل و عملیات مربوط به تولید،توزیع، نگهداری، انتقال مواد غذایی و اجزای متشکله آن از تولید اولیه تا مصرف

اصلاح

اقدامی در جهت حذف یک عدم انطباق یافته شده

اقدام اصلاحی

اقدامی در جهت حذف علت یک عدم انطباق یافته شده یا شرایط نامطلوب دیگر

تصدیق

تایید اینکه الزامات مشخص شده توسط شواهد عینی برآورده شده اند

صحه گذاری

کسب شواهدی دال بر اینکه اقدامات کنترلی که بوسیله برنامه های پیش نیازی عملیاتی مدیریت میباشد، قابلیت اثربخشی بودن را دارا میباشند.

استقرار برنامه پیش نیازی PRP

تیم ایمنی مواد غذایی به منظور اجرای پیش نیازی PRP در سازمان با توجه به موارد زیر:

1-نیازهای سازمان در دستیابی به ایمنی مواد غذایی

2-اندازه و نوع عملیات و ماهیت محصولات تولیدی سازمان

3-کلیه خطوط و تمامی محصولات سازمان

4-الزامات قانونی، دولتی، مشتری، راهنمایی های رسمی، کمیسیون کدکس، استانداردهای ملی، بین المللی و منطقه ای شامل حال سازمان و محصولات آن

تیم ایمنی مواد غذایی در رابطه با مواردی که در بالا مطرح گردیده شده بایستی اطلاعات لازم را جمع آوری نموده و در تیم ایمنی غذایی مطرح می نماید این موارد از جمله بر اساس ساختار ساختمانها، تاسیسات، فضاهای کاری، تهسیلات مربدط به کارکنان، محلهای نگهداری، جا به جایی مواد، محصولات، منابع و موار زائد تهیه و مشخص میشود و در لیوت کلی کارخانه General، Clean، Unclean، Semi clean بایستی به نوعی مشخص شود که از آلودگی متقاطع جلوگیری به عمل آید.

تیم ایمنی مواد غذایی جهت اجرای برنامه های پیش نیازی در راستای حفظ شرایط عملکردی مناسب تجهیزات و دستگاهها، نگهداریهای دوره ای دستگاهها را با همکاری پرسنل تعمیرات و نگهداری و همچنین کالیبراسیون دستگاهها و تجهیزات اندازه گیری اعمال می نماید.

استقرار برنامه های پیش نیازی عملیاتی

پس از تجزیه و تحلیل مخاطرات ایمنی غذایی در طرح شناسایی ارزیابی مخاطرات، تیم ایمنی ماده غذایی PRPهای عملیاتی را جهت کنترل مخاطرات مطرح شده، در این طرح مشخص می نماید. برنامه های پیش نیازی عملیاتی بر مبنای موارد ذیل طرح ریزی میشوند:

مدیریت خرید

PM (نگهداشت پیشگیرانه)

C&D (شستشو و ضدعفدنی)

PEST CONTROL (کنترل حشرات و جوندگان موذی)

GMP (برنامه های پیش نیازی تولید)

کنترل بهداشت فردی

پایش برنامه های پیش نیازی عملیاتی

به منظور برنامه های پیش نیازی عملیاتی، تیم ایمنی برنامه ای را تحت عنوان طرح استقرار برنامه های پیش نیاز عملیاتی تدوین می نماید که در این طرح، عناوین OPRPها همراه با اصلاحات و اقدامات اصلاحی که در هنگام تحت کنترل نبودن OPRPها باید انجام شود، به همراه مسئولیتها و نیز نحوه ثبت سوابق پایش برنامه های این طرح مشخص میشود.

صحه گذازی ترکیبات اقدامات کنترلی PRPهای عملیاتی

صحه گذاری اقدامات کنترلی و یا ترکیبات اقدام کنترلی که در PRPهای عملیاتی به آنها اشاره شده است، قبل از اجرای قطعی اقدامات و پس از هر گونه تغییر در آنها الزامی میباشد. برای این منظور پس از طراحی اولیه PRPهای عملیاتی، در یک دوره یکماهه، اقدامات کنترلی انجام شده و صحه گذاری در موارد زیر انجام میشود:

1- توانایی کنترل مورد انتظار مخاطرات ایمنی غذا شناسایی شده را دارا هستند.

2- اقدامات کنترلی در دستیابی به محصولات نهایی با سطوح قابل قبول مخاطرات، اثربخش میباشند.

حدود استاندارد ملی ایران برای مشخصات محصول نهایی، معیاری برای تعیین اثربخشی اقدامات کنترلی (تایید دو مورد فوق) میباشد. اگر نتیجه ارزیابی (سوابق اجرایی آزمایشی اقدامات کنترلی) مغایرت بایک یا هر دو مورد فوق را نشان دهد، اقدامات میبایست تغییر یابد. این تغییرات شامل: تغییر پارامتر فرآیند، شدت یا ترکیب آنها، تغییر مواد خام، تکنولوژی تولید، مشخصه های محصول نهایی، روش های توزیع و یا مصرف مورد انتظار میباشد.

نتیجه طی یک گزارش از سوی مدیر تیم ایمنی غذایی به مدیرعامل ارائه میشود در این گزارش، مشخصات محصولات نمونه،مخاطرات مورد نظر، تاثیر اقدامات کنترلی بر روی آنها می بایست مشخص گردد و نتیجه (اثربخش بودن و یا نبودن اقدامات کنترلی) می بایست به تیم ایمنی اعلام شود. در صورت تایید هر دو مورد فوق،اقدامات کنترلی قابلیت اجرا می یابند. گزارشات مربوطه بعنوان سوابق صحه گذاری مطابق روش اجرایی کنترل مدارک و سوابق نگهداری میشود.

طرح ریزی تصدیق PRPها و OPRPها

تیم ایمنی مواد غذایی برای حصول اطمینان از اجرای PRPها، به روزآوری ورودیهای تجزیه و تحلیل مخاطرات، اجرای OPRP، اقدام به طرح ریزی برنامه تصدیق برنامه های پیش نیازی عملیاتی می نماید.

در این طرح ریزی هدف از تصدیق، روشهای تصدیق، دوره تکرار و مسئولیت افراد مشخص میگردد. نتایج انجام تصدیق ثبت میشود تا مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. انجام تصدیق بر عهده افراد مشخص شده در طزح تصدیق میباشد.

ارزیابی نتایج تصدیق فردی

پس از جمع آوری نتایج تصدیق که توسط هر یک از مسئولین مشخص شده است، هر شش ماه یکبار تمامی آنها به منظور تصدیق سیستم مدیریت ایمنی غذا مورد ارزیابی قرار میگیرد. چنانچه این نتایج نشان دهدکه عدم انطباق با طرح تصدیق و دستیابی به اهداف مشخص شده در آن دارد، بر حسب مورد موارد ذیل بازنگری میشود:

روشهای اجرایی و ارتباطات تعریف شده

نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل مخاطره

PRPهای عملیاتی استقرار یافته

طرح HACCP

مدیریت منابع انسانی و اقدامات آموزشی

نتایج تصدیق های فردی، همراه با نتایج ممیزی داخلی، ممیزی اجرای برنامه پیش نیازی را به منظور تصدیق اجرا، حفظ و نگهداری آن در سازمان با استفاده از چک لیستهای برنامه پیش نیازی PRPو عملیاتی انجام میدهد.

تذکر:چک لیست برنامه پیش نیازی PRP تهیه شده بر اساس ساختار سازمان و محصولات میباشد بدیهی است که در هر بار ممیزی قبل از انجام ممیزی این چک لیست با شرایط سازمان (محصولات جدید، استانداردهای تغییر ویرایش داده شده، تغییرات زیرساختی، مراحل تولیدی و نیز نتایج ممیزی دوره قبل PRPهای سازمان) تنظیم میشود. در این چک لیست، مشاهدات فرد ممیزدر واحد مورد ممیزی بر این اساس ثبت میگردد و با توجه به انطباق کامل، انطباق ناقص و عرم انطباق، امتیاز دهی میشود.

به روزآوری سیستم مدیریت ایمنی غذا

تیم ایمنی غذا در فواصل شش ماهه و یا زودتر بر مبنای موارد ذیل به ارزیابی و به روزآوری سیستم مدیریت ایمنی غذا می نماید:

1-ورودی از ارتباطات داخلی و خارجی

2-ورودی از تجزیه و تحلیل نتایج اقدامات تصدیق

3-ورودی از بازنگری مدیریت

4-ورودی از سایر اطلاعات با توجه به تناسب، کفایت و اثربخشی سیستم مدیریت ایمنی غذا

پس از ارزیابی بر مبنای موارد فوق در صورت نیاز اقدام به بازنگری PRPهای عملیاتی ایجاد شده می نماید. برای این منظور اقدامات لازم طی صورتجلسه ای بین اعضا تیم ایمنی مشخص شده و اجرا میگردد و نتیجه پیگیری اقدامات مشخص شده در اولین جلسه بازنگری مدیریت گزارش داده میشود.

صفحه ما را در اینستاگرام دنبال کنید

نوشتن دیدگاه